Ceza hukukunun en ağır yaptırımları öngördüğü suçlardan biri olan işkence, yalnızca bireyin fiziksel veya ruhsal bütünlüğüne yapılan ağır bir saldırı değil, aynı zamanda insan onuruna yönelik en vahim ihlallerden biridir.

1. İşkence Suçunun Tanımı ve Yasal Dayanağı

Türk Ceza Kanunu’nun 94. maddesinde düzenlenen işkence suçu; bir kamu görevlisinin, görevini kötüye kullanarak bir kişiye sistematik şekilde fiziksel veya manevi acı vermesi, algılama yeteneğini yok etmesi veya aşağılamasıdır. Bu suçun faili yalnızca kamu görevlisi olabilir ve kamu görevlisinin bilgisi ve izni dahilinde hareket eden üçüncü kişiler de fail konumuna geçebilir.

İşkence suçu, ulusal hukukta olduğu kadar Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmelerde de yasaklanmış ve ağır biçimde cezalandırılması gerektiği açıkça belirtilmiştir.

2. İşkence Suçunun Unsurları

Bu suçun oluşması için, mağdura yönelik kasıtlı ve sistematik şekilde acı, ıstırap veya aşağılayıcı muamelede bulunulması gerekir. Tek seferlik ve ani gelişen eylemler genellikle işkence değil, kötü muamele kapsamında değerlendirilir. Ancak tekrar eden, planlı, kamu görevlisinin otoritesine dayanarak gerçekleştirdiği fiiller işkence sayılır.

Uygulamada işkence suçuna ilişkin en temel sorun, delillendirme noktasında yaşanır. Bu noktada avukat olarak, gerek tıbbi raporların alınması gerekse tanık beyanlarının toplanması aşamasında süreci sıkı şekilde takip ederim.

3. İşkence Suçunun Cezası ve Nitelikli Halleri

İşkence suçunun temel hali için öngörülen ceza 3 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak mağdurun beden veya ruh sağlığının bozulması, suçun çocuk, hamile kadın veya avukat gibi kamu görevi yürüten kişilere karşı işlenmesi gibi nitelikli hallerde ceza artmaktadır. Ölümle sonuçlanan işkence vakalarında ise ceza müebbet hapis cezasına kadar çıkabilmektedir.

Bu ağır sonuçlar nedeniyle işkence suçları, hem mağdurlar hem de isnat edilen kişiler açısından oldukça dikkatli yürütülmesi gereken yargılama süreçlerine sahiptir.

4. Soruşturma Süreci ve Avukatın Rolü

İşkence suçlarında savcılıklar re’sen soruşturma başlatabilir. Ancak çoğu durumda mağdurun etkin şekilde ifade verememesi, korku ya da baskı altında olması nedeniyle süreçler sağlıklı işlemeyebilir. Avukat olarak, mağdurun cesaretlendirilmesi, etkili başvuru yollarının kullanılması ve sürecin şeffaf biçimde yürütülmesi için her aşamada yanlarında olurum.

Diğer yandan, kamu görevlisine haksız isnat yapıldığı durumlarda da delil ve tanıklarla birlikte adil bir savunmanın kurulması önemlidir. Her iki taraf için de hak ihlallerine yol açmadan, adaletin sağlanması için hukuki çerçevenin korunmasına özen gösteririm.

 

İşkence suçu, hem mağdur hem de şüpheli açısından ciddi sonuçlar doğuran, insan haklarına dair en hassas alanlardan biridir. Ankara’da ceza hukuku alanında çalışan bir avukat olarak, işkence ve kötü muameleye ilişkin tüm süreçlerde ve diğer ceza davalarıyla ilgili detaylı bilgi almak isterseniz, benimle iletişime geçebilirsiniz.