
Yalan Tanıklık ve Yalan Yere Yemin
Av. Ahmet Çitil

Yalan tanıklık ve yalan yere yemin, hukukun önemli suçlardan biri olarak kabul edilir. Tanık, bir davada yargılamayı etkilemek amacıyla doğru olmayan beyanda bulunduğunda, bu durum hem adaletin sağlanmasını engeller hem de hukuki sistemin güvenilirliğini zedeler. Türk Ceza Kanunu, yalan tanıklık ve yalan yere yemin gibi eylemleri cezalandırarak, adaletin doğru bir şekilde işlemesini sağlamaya çalışmaktadır.
1. Yalan Tanıklık ve Yalan Yere Yemin Nedir?
A. Yalan Tanıklık
Yalan tanıklık, bir kişinin bir davada doğru olmayan bilgi vererek yargılamayı etkilemeye çalışmasıdır. Bir kişi, tanık olarak çağrıldığında doğruyu söyleme yükümlülüğüne sahiptir. Tanık, bildiği her şeyi doğru ve eksiksiz olarak mahkemeye aktarmalıdır. Ancak, bazı durumlarda tanık, tarafların lehine veya aleyhine beyanda bulunarak, gerçeği çarpıtır.
Türk Ceza Kanunu’nun 272. maddesinde, yalan tanıklık yapan kişi hakkında cezai yaptırım uygulanacağı belirtilmiştir. Yalan tanıklık, adaleti engelleyen ve kamu güvenliğini zedeleyen bir eylem olarak kabul edilir.
B. Yalan Yere Yemin
Yalan yere yemin, kişinin, doğru olmayan bir ifadeyi yemin ederek doğruymuş gibi beyan etmesidir. Yemin, bir kişinin söylediği sözlerin doğru olduğuna dair verdiği kutsal bir sözdür. Ancak, bazı kişiler bu kutsal değeri suiistimal ederek, yalan söylemek için yemin edebilirler.
Yalan yere yemin, özellikle hukuki işlemlerde oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Tanık, taraflardan birinin menfaatine hareket ederse ve gerçeğe aykırı bir şekilde yemin eder, yasal yaptırımlarla karşı karşıya kalır.
2. Mağdurun Hukuki Hakları ve Dava Süreci
A. Mağdurun Hukuki Hakları
-
Yalan Tanıklık Hakkında Suç Duyurusu: Mağdur, yalan tanıklık yapıldığına dair bir şüpheyle karşılaşırsa, bu durumu savcılığa bildirebilir. Savcılık, şikayet üzerine delil toplar ve soruşturma başlatır.
-
Ceza Davası Açma: Yalan tanıklık veya yalan yere yemin yapıldığında mağdur, dava açma hakkına sahiptir. Yalan beyan, davanın sonucunu doğrudan etkileyebileceği için, mağdurun bu haksız durumu düzeltmek adına davayı sürdürme hakkı vardır.
-
Zararın Tazmini: Eğer yalan tanıklık veya yalan yere yemin sonucu mağdur maddi veya manevi zarara uğramışsa, bu zararın tazmin edilmesini talep edebilir. Mağdur, mahkemeye başvurarak, yapılan haksızlığa karşı maddi ve manevi tazminat talep edebilir.
-
Yeniden Yargılama Hakkı: Yalan tanıklık sonucu verilen yanlış bir karar, mağdurun lehine sonuçlanmayan bir duruma yol açarsa, mağdur yeniden yargılama talep edebilir.
B. Dava Süreci
-
Suç Duyurusu ve Soruşturma: Mağdur, bir davada yalan tanıklık veya yalan yere yemin yapıldığını öğrenirse, savcılığa suç duyurusunda bulunabilir. Savcılık, olayı araştırarak fail hakkında cezai işlem başlatır.
-
Delil Toplama ve Tanık İfadesi: Yalan tanıklık veya yalan yere yemin suçunun açığa çıkması için mağdurun, olayı destekleyecek deliller sunması gerekir. Ayrıca, diğer tanıkların ifadeleri de önemli rol oynar. Tanıkların, doğruyu söylediğinden emin olunması amacıyla, daha fazla delil toplamak ve tanıklara doğru sorular sormak gerekebilir.
-
Mahkeme Süreci: Savcılık soruşturmayı tamamladıktan sonra dava açılır. Mahkeme, yalan tanıklık yapan kişiyi yargılar. Ayrıca, bu durumun mağdur üzerindeki etkisi de değerlendirilir. Mahkeme, yalan tanıklık veya yalan yere yemin yapıldığını tespit ederse, failin cezalandırılmasına karar verir.
-
Sonuç: Mahkeme, yalan tanıklık yapan kişi hakkında ceza ve/veya tazminat kararları verebilir. Ayrıca, mağdurun uğradığı zarar da tazmin edilir. Mahkeme, davada verilen yanlış kararın düzeltilmesi adına yeniden yargılama yapılmasına karar verebilir.
3. Failin Savunması ve Hukuki Hakları
Fail, yalan tanıklık veya yalan yere yemin suçundan suçlu bulunmamak için savunma yapma hakkına sahiptir. Savunmalar, mahkeme sürecinde oldukça önemlidir.
A. Failin Savunması
-
Yanlış Anlama veya Hata: Fail, mahkemeye doğruyu söylediğini ancak yanlış anlaşılma olduğunu savunabilir. Bu durumda, doğruyu söylediğine dair deliller sunabilir.
-
Baskı veya Zorunluluk: Fail, yalan tanıklık veya yalan yere yemin yapmasının, bir başka kişi tarafından baskı veya tehdit yoluyla gerçekleştirildiğini savunabilir. Yani, zorunlu kılındığını iddia edebilir.
-
Yalan Tanıklığın Kasıtlı Olmadığı İddiası: Fail, tanıklık sırasında kasıtlı olarak yalan söylemediğini, verdiği ifadelerin yanlış anlaşılmalardan kaynaklandığını savunabilir.
B. Failin Hukuki Hakları
-
Savunma Hakkı: Fail, kendisini savunma hakkına sahiptir. Yalan tanıklık veya yalan yere yemin suçlamasına karşı mahkemede uygun savunmalar yapabilir.
-
Adil Yargılanma Hakkı: Fail, suçlu olup olmadığına bakılmaksızın, adil bir şekilde yargılanma hakkına sahiptir. Yalan tanıklık suçlamasıyla karşılaşan bir kişi, kendisini savunmak için gereken tüm imkanlara sahip olmalıdır.
-
Beraat Hakkı: Mahkeme, failin suçsuz olduğuna kanaat getirirse, beraat kararı verebilir. Ayrıca, failin suç işlemediğini kanıtlaması durumunda, beraat etme hakkı vardır.
4. Cezaî Yaptırımlar ve Cezalar
Yalan tanıklık ve yalan yere yemin, Türk Ceza Kanunu’nda cezalandırılan suçlar arasında yer alır. Bu suçlar, yargılamayı etkileme amacı taşıdığından, ciddi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalınabilir.
-
Yalan Tanıklık: Yalan tanıklık yapan kişi, suçlu bulunursa hapis cezası ile cezalandırılabilir. Hapis cezası, failin suçun ne kadar ciddi şekilde işlendiğine göre belirlenir.
-
Yalan Yere Yemin: Yalan yere yemin eden kişi de hapis cezasına çarptırılabilir. Yalan yere yemin, davanın sonucunu yanıltan bir suçtur ve cezai yaptırımlar gerektirir.
Yalan tanıklık ve yalan yere yemin, sadece hukuki süreçleri etkilemekle kalmaz, aynı zamanda kişilerin adalet önündeki haklarını da ihlal eder. Mağdurlar, bu tür haksızlıkların ortadan kaldırılması adına dava açabilirken, failin de savunma hakları doğrultusunda adil yargılanması sağlanmalıdır. Eğer bu tür bir suçla karşılaşırsanız, profesyonel bir avukatla görüşmek ve haklarınızı en doğru şekilde savunmak önemlidir.
Ankara'da yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçu ve diğer ceza davalarıyla ilgili detaylı bilgi almak isterseniz, benimle iletişime geçebilirsiniz.