
İdari Zarar ve Tazminat
Av. Ahmet Çitil

İdarenin eylem ya da işlemleri sonucunda kişilerin maddi veya manevi zarara uğraması durumunda, bu zararın tazmini mümkündür.
1. İdari Zarar Nedir?
İdari zarar; kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında ya da bir idari işlemin uygulanması sonucunda kişilerin mal varlığında veya haklarında meydana gelen olumsuz etkileri ifade eder. Bu zarar, doğrudan bir kamu hizmetinden ya da dolaylı olarak idari faaliyetlerden kaynaklanabilir.
Örnek: Belediyenin kaldırım bakımını ihmal etmesi nedeniyle bir kişinin düşüp yaralanması sonucu oluşan tedavi giderleri, idari zarar kapsamında değerlendirilir.
2. Tazminat Sorumluluğunun Temelleri
a) Kusurlu Sorumluluk
İdarenin bir kamu hizmetini kötü, eksik ya da geç yerine getirmesi durumunda ortaya çıkar. Buna hizmet kusuru denir.
b) Kusursuz Sorumluluk
Bazı durumlarda idare kusurlu olmasa bile zarardan sorumlu tutulabilir. Bu durumlar:
-
Tehlike ilkesi: Tehlikeli faaliyetlerden kaynaklı zararlar (örneğin yüksek gerilim hattı),
-
Sosyal risk ilkesi: Toplumsal olaylarda zarar gören kişilerin mağduriyetinin telafisi gibi durumlar olabilir.
3. İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Tazminat talebinde bulunmak isteyen kişiler öncelikle zararı doğuran idareye yazılı başvuruda bulunmalıdır. Bu başvuruya 60 gün içinde cevap verilmezse ya da olumsuz yanıt alınırsa idare mahkemesinde tam yargı davası açılabilir.
Hak düşürücü süreler:
-
Zarar ve sorumlu idarenin öğrenilmesinden itibaren 1 yıl,
-
Her hâlükârda olay tarihinden itibaren 5 yıl içinde dava açılması gerekir.
4. Tazminatın Kapsamı
Tazminatın kapsamı, olayın özelliğine göre belirlenir. Maddi zararların yanı sıra, şartları varsa manevi tazminat da talep edilebilir. Yargı organları, zarar miktarını, kusur oranını, nedensellik bağını ve zararın giderilme yollarını dikkate alır.
5. Sıkça Sorulan Sorular
İdari zarar nedir?
Kamu hizmeti veya idarenin işlemleri sonucunda bireyin uğradığı maddi ya da manevi kayıplardır.
İdari tazminat davası hangi mahkemede açılır?
İdare mahkemelerinde tam yargı davası olarak açılır.
İdari zarara uğradığımda doğrudan dava açabilir miyim?
Hayır. Öncelikle zararı doğuran kuruma başvurmanız gerekir. Bu dava ön şartıdır.
Kusursuz sorumluluk nedir?
İdarenin kusuru olmasa bile, tehlikeli faaliyetler veya toplumsal olaylardan doğan zararlardan sorumlu tutulmasıdır.
Tazminat davası ne kadar sürede sonuçlanır?
Dosyanın içeriği ve mahkemenin iş yüküne göre değişmekle birlikte, ortalama 1–2 yıl sürebilir.
İdareye karşı manevi tazminat talep edilebilir mi?
Evet. Şartları oluştuğunda, örneğin ağır hizmet kusuru varsa, manevi tazminat da mümkündür.
Ankara’da İdarenin Hukuki Sorumluluğu - İdari Hukuk Danışmanlığı
İdari zarar ve tazminat hukuku, bireylerin kamu otoritesi karşısında haklarını koruyabilmeleri açısından büyük öneme sahiptir. Bu süreçte usul kurallarına uygun hareket edilmesi, hak kayıplarının önlenmesi için oldukça kritiktir. İdarenin hizmet kusuruna ya da kusursuz sorumluluk hâllerine dayanan zararlar yargı yoluyla tazmin ettirilebilir.
İdari zarar ve tazminat ile ilgili detaylı bilgi için benimle iletişime geçebilirsiniz.