Ceza yargılaması mahkeme kararlarıyla sona erse de, cezanın uygulanması ve hükümlünün haklarının korunması süreci infaz hukukunun konusudur. Bu aşamada görevli olan mahkemeler ve kurullar, cezanın doğru ve yasal şekilde infaz edilmesini sağlamakla yükümlüdür.

1. İnfaz Hakimliği

İnfaz sürecindeki en önemli yargı merci, infaz hakimliğidir. İnfaz hâkimi; cezanın infazına ilişkin şikâyetleri, hükümlülerin haklarına dair başvuruları, disiplin cezaları, denetimli serbestlik kararları gibi birçok konuda karar verir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, infaz hâkimliğinin görev alanını açıkça belirlemiştir.

Örnek: Bir hükümlüye verilen hücre cezasına karşı yapılan itiraz, infaz hakimliğince değerlendirilir.

2. Ağır Ceza Mahkemesi

Bazı özel hallerde infaz hakimliğinin kararları ağır ceza mahkemelerine taşınabilir. Özellikle infaz hakimliğinin kararlarına karşı yapılan itirazlar, görevli ağır ceza mahkemesi tarafından incelenir. Böylece infaz sürecinde alınan kararların denetlenmesi ve hukuka uygunluk kontrolü sağlanmış olur.

3. Cumhuriyet Başsavcılığı

Ceza infaz kurumları doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığı'na bağlı olarak faaliyet gösterir. Savcılık, infazın başlatılmasından denetimli serbestlik işlemlerine kadar birçok konuda karar alır ve uygulamayı denetler. Mahkeme kararlarının ilgili infaz kurumuna ulaştırılması, cezanın infaz defterine işlenmesi gibi işlemler bu kapsamda yürütülür.

4. Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu

Bu kurul, cezaevindeki hükümlülerin davranışlarını izler, disiplin cezalarını değerlendirir ve denetimli serbestlik gibi uygulamalara geçişi yönlendirir. Kurul, kurum müdürü, infaz koruma başmemuru, öğretmen, psikolog ve sosyal çalışmacı gibi farklı meslek gruplarından oluşur. Bu yapısı sayesinde hükümlülerin durumu çok yönlü olarak değerlendirilir.

Örnek: Hükümlünün iyi hâlli sayılması ve açık cezaevine nakli bu kurulun kararıyla olur.

İnfaz sürecinde görevli mahkemeler ve kurullar, sadece cezanın uygulanmasını değil aynı zamanda hükümlünün temel haklarını da denetleyen yapılardır. Bu nedenle alınan her karar, kişinin özgürlüğünü doğrudan etkileyebilir. Hak kaybına uğramamak adına bu sürecin dikkatli ve hukuka uygun yürütülmesi gerekir.

 

Ankara’da infaz hukukuna ilişkin dava ve başvuru süreçlerinde destek sunan bir avukat olarak, infaz mahkemeleri ve kurullarıyla ilgili tüm işlemlerde yanınızdayım. Sorularınız ve hukuki danışmanlık ihtiyaçlarınız için benimle iletişime geçebilirsiniz.