Kişisel verilerin korunması, modern hukuk sistemlerinde çok önemli bir yer tutmaktadır ve bu alanda 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) önemli bir düzenleme getirmektedir. KVKK, kişisel verilerin işlenmesi konusunda çok sayıda düzenleme yapmış olup, bu düzenlemelerden biri de açık rıza ile veri işlenmesidir.

1. Açık Rıza ile Veri İşlenmesi Nedir?

Açık rıza, kişisel verilerin işlenmesinin, veri sahibinin belirli, açık ve özgür iradesiyle verilen onayına dayanmasıdır. Kişisel verilerin korunması kanunu, verilerin işlenmesinde en önemli ilkelerden biri olarak, veri sahibinin rızasının alınmasını öngörmektedir. Bu, verinin işlenmesinden önce açık bir şekilde beyan edilen bir onay anlamına gelir. Veri sorumlusu, açık rızayı almak için veri sahibine verinin işlenme amacı, nasıl işleneceği ve hangi şartlar altında paylaşılacağı hakkında bilgilendirme yapmak zorundadır.

2. Açık Rıza ile Veri İşlenmesinin Şartları

Açık rıza ile veri işlenmesi için birkaç önemli şartın yerine getirilmesi gerekmektedir:

• Belirli ve Açık Olması: Açık rıza, belirsiz veya genel ifadelerle verilemez. Veri sahibi, hangi amaçla verisinin işleneceği konusunda net bir şekilde bilgilendirilmelidir.

• Özgür İrade ile Verilmesi: Rıza, tamamen özgür irade ile verilmelidir. Birey, verisinin işlenmesine rıza göstermeye zorlanmamalıdır. Zorunluluk ya da baskı altında verilen rızalar geçerli kabul edilmez.

• Bilgilendirme Yapılması: Veri sahibine, verisinin hangi amaçla işleneceği, kimlerle paylaşılacağı ve işleme süresi gibi konularda bilgilendirme yapılmalıdır. Bu bilgilendirme, açık rızanın alınmasından önce yapılmalıdır.

• İzlenebilir Olması: Alınan rızanın kaydının tutulması gereklidir. Veri sorumlusu, alınan rızaların izlenebilir olmasını sağlamalıdır. Bu sayede, ileride rızanın geçerliliği ile ilgili bir sorun çıkarsa, bunu ispat edebilmek mümkün olacaktır.

3. Açık Rızanın Alınmadığı Durumlar

Her ne kadar kişisel verilerin işlenmesinde genellikle açık rıza gerekmekle birlikte, belirli durumlarda açık rıza olmaksızın da veri işlenebilir. Bu durumlar, KVKK'nın 5. ve 6. maddelerinde belirtilmiştir ve aşağıda yer alan koşullar altında geçerlidir:

• Sözleşmenin İfası: Veri işleme, bir sözleşmenin gerekliliklerini yerine getirmek amacıyla yapılabilir. Bu durumda açık rıza alınması gerekmez.

• Yasal Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi: Kanuni bir zorunluluk, kişisel verilerin işlenmesini gerektiriyorsa, bu durumda da açık rıza alınmaz.

• Hayati Menfaatlerin Korunması: Bireyin hayatını korumak amacıyla veri işlenmesi gerekebilir. Bu durumda da rıza aranmaksızın veri işlenebilir.

• Meşru Menfaatler: Veri sorumlusunun meşru menfaatlerini korumak için veri işlenmesi gerekiyorsa, bu durumda açık rıza alınması gerekmez.

4. Açık Rızanın İptali ve Veri Sahibinin Hakları

Veri sahibi, herhangi bir zaman diliminde verdiği açık rızayı geri alabilir. Açık rızanın geri alınması, veri sahibinin temel haklarından biridir. Bu durumda veri sorumlusu, açık rızanın iptalinden sonra veriyi işlememekle yükümlüdür. Ancak, veri işleme işlemine dayanan başka bir yasal gerekçe (örneğin, sözleşme gerekliliği) varsa, verilerin işlenmeye devam edilebileceğini unutmamak gerekir.

5. Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri

Veri sorumlusu, açık rıza ile veri işlemesi durumunda çeşitli yükümlülüklere sahiptir:

• Açık Rızayı Almak: Veri sorumlusu, veri sahibinin açık rızasını almak zorundadır. Bu, yazılı ya da dijital ortamda alınabilir.

• Veri Sahibinin Bilgilendirilmesi: Veri sahibine, verisinin nasıl işleneceği, hangi amaçlarla kullanılacağı, kimlerle paylaşılacağı ve verinin ne kadar süreyle saklanacağı konusunda detaylı bilgi verilmelidir.

• Rıza Belgelerinin Saklanması: Alınan rızaların kaydının tutulması gereklidir. Böylece ileride bir hukuki sorun çıktığında, rızanın verildiği ispatlanabilir.

6. Açık Rıza İle Veri İşlenmesinin Hukuki Sonuçları

Açık rıza ile veri işlenmesi, hukuki açıdan veri sahibinin haklarını korunması anlamına gelir. Bu sayede, veri sahipleri, kişisel verilerinin işlenip işlenmeyeceği konusunda kontrol sahibi olurlar. Ayrıca, kişisel verilerin kötüye kullanılmasının önüne geçilmiş olur.

 

Ankara’da Açık Rıza ile Veri İşlenmesi Hukuki Danışmanlık
Açık rıza, kişisel verilerin işlenmesi konusunda önemli bir hukuki prosedürdür. Ankara’da avukat olarak, açık rıza ile veri işlenmesi ve kişisel verilerin korunması ile ilgili hukuki danışmanlık hizmeti ve detaylı bilgi için benimle iletişime geçebilirsiniz.