Sözleşmeler, taraflar arasındaki ilişkileri düzenleyen önemli hukuki belgelerdir. Ancak bazen, sözleşmelerde haksız şartlar yer alabilir. Bu tür şartlar, bir tarafın diğer tarafa karşı dengesiz ve adaletsiz bir şekilde haklar kullanmasına olanak tanıyabilir. Haksız şartlar, hukuki haklarınızı ihlal edebilir, ancak doğru adımlar atarak bu şartlara karşı durabilirsiniz.

Sözleşmede Haksız Şartlar Nedir?

Sözleşmede haksız şartlar, bir tarafın diğer taraf üzerinde baskı kurmasına ya da sözleşmenin diğer tarafını haksız bir şekilde zor durumda bırakmasına neden olan hükümler olarak tanımlanabilir. Bu şartlar, genellikle bir tarafın üstünlük sağladığı ve diğerini dezavantajlı duruma soktuğu durumları ifade eder. Haksız şartların sözleşmeye eklenmesi, o sözleşmenin geçersiz olmasına veya iptal edilmesine yol açabilir.

Sözleşmede Haksız Şartların Unsurları

Bir sözleşmede haksız şartlar bulunduruluyorsa, bu şartların belirli unsurları taşıması gerekir. İşte sözleşmede haksız şartların taşıması gereken bazı temel unsurlar:

1. Eşitsizlik ve Dengesizlik

Haksız şartlar genellikle eşitsizlik ve dengesizlik yaratır. Yani, bir tarafın diğerine göre büyük bir avantaj sağladığı, ancak diğer tarafın çıkarlarını korumadığı durumlar söz konusu olur. Bu tür bir eşitsizlik, sözleşme taraflarının birinin sadece kendi çıkarlarını düşünerek sözleşmeye şartlar eklemesi ile meydana gelir. Bu durumda, sözleşmedeki şartlar geçerli olmayabilir.

2. İzinsiz Değiştirme ve Tek Taraflı Şartlar

Sözleşmelerde yer alan bazı şartlar, tek taraflı olarak değiştirilebilir. Örneğin, bir tarafın yalnızca kendi lehine sözleşme koşullarını değiştirebilmesi, bu koşulların haksız sayılmasına yol açabilir. Tek taraflı değişiklikler, sözleşmeye dâhil edilen diğer tarafı haksız bir duruma sokabilir.

3. Tarafların Aydınlatılmaması

Haksız şartlar, taraflardan birinin diğerini doğru şekilde bilgilendirmemesi sonucu ortaya çıkabilir. Örneğin, bir sözleşmede yer alan belirli şartlar, bir tarafın dikkatinden kaçabilir veya karmaşık bir şekilde yazılmış olabilir. Bu tür bir durum, diğer tarafın haklarını ihlal edebilir. Tarafların birbirini doğru şekilde bilgilendirmemesi, sözleşmenin geçersiz olmasına yol açabilir.

4. Yasal Düzenlemelere Aykırılık

Sözleşmede yer alan bir şart, yürürlükteki yasal düzenlemelere aykırıysa, bu şart haksız olarak kabul edilebilir. Yasal düzenlemelere aykırı şartlar, sözleşmenin iptaline veya o şartın geçersiz sayılmasına neden olabilir. Eğer bir şart, kanunlara ve hukuka aykırıysa, bu durum taraflardan birinin zararına olabilir ve hukuki olarak geçersiz sayılabilir.

5. Aşırı Yükümlülükler ve Fazla Cezalar

Sözleşmelerde yer alan bazı şartlar, bir tarafın aşırı yükümlülük altına girmesine yol açabilir. Örneğin, çok yüksek cezai şartlar veya bir tarafın tek başına büyük bir mali sorumluluğa girmesi, haksız bir durum yaratabilir. Bu tür şartlar, sözleşmenin geçersiz kılınmasına neden olabilir. Özellikle çok büyük ve orantısız cezalar, haksız şart olarak değerlendirilebilir.

Haksız Şartlara Karşı Ne Yapılabilir?

Bir sözleşmede haksız şartlar bulunuyorsa, bu şartlara karşı hukuki yollara başvurmak mümkündür. İşte yapmanız gerekenler:

1. İhtarname Gönderme

Haksız şartların bulunduğu bir sözleşmeye karşı, ilk adım olarak karşı tarafa yazılı bir ihtarname gönderilebilir. Bu ihtarnamede, söz konusu şartların geçersiz olduğu ve düzeltilmesi gerektiği belirtilir.

2. Mahkemeye Başvuru

Eğer ihtarname ile çözüm sağlanamazsa, mahkemeye başvurulabilir. Mahkeme, sözleşmenin geçerliliğini ve haksız şartların iptalini değerlendirerek bir karar verebilir.

 

Sözleşmelerde yer alan haksız şartlar, bir tarafın diğer tarafı hukuki olarak dezavantajlı duruma sokmasına neden olabilir. Ankara avukat olarak, sözleşmenizdeki haksız şartları tespit edebilir ve bunlara karşı hukuki haklarınızı korumanıza yardımcı olabilirim. Haksız şartların iptali ve geçersiz sayılması ile ilgili detaylı bilgi almak için Ankara avukat aramalarında profesyonel bir destek almak isterseniz, benimle iletişime geçebilirsiniz.