Yabancı mahkeme kararlarının Türkiye'de tanınması, uluslararası ilişkilerde hukukun düzgün işlemesi için önemli bir adımdır. Bu süreç, bir yabancı mahkemenin verdiği kararın, Türkiye'deki yerel mahkemeler tarafından geçerli sayılmasını sağlar. Tanıma davaları, yabancı mahkeme kararlarının içeriğine ve uygulanabilirliğine dair yerel mahkemede yapılan başvurulardır. Tanıma davası süreci, bir dizi adım ve yasal koşul gerektiren karmaşık bir hukuki işlemdir.

1. Tanıma Davasının Açılması

Tanıma davası, yabancı bir mahkemenin kararının Türkiye’de geçerli olması için, yerel mahkemeye başvurularak açılır. Bu dava, yerel mahkemede yapılacak başvuruyla başlar. Tanıma davaları genellikle ticaret mahkemelerinde açılır, ancak bazen aile mahkemeleri veya diğer mahkemeler de yetkili olabilir.

a. Dava Açma Şartları:

• Yabancı Mahkeme Kararının Verilmesi: Öncelikle, yabancı mahkeme tarafından verilen kararın somut bir şekilde belirlenmiş olması gerekir. Kararın, hukuken tanınması istenen karar olması önemlidir.

• Başvuru Mahkemesi: Başvuru, kararın tanınması talebiyle yerel mahkemeye yapılır. Tanıma davası için başvurulan mahkeme, genellikle davalı kişinin veya kararın içeriğinin Türk hukukuna uygunluğu ile ilgilenir.

2. Tanıma Davasında Yetkili Mahkeme

Yabancı mahkeme kararının Türkiye'de tanınması için, başvurunun doğru mahkemeye yapılması gerekir. Genellikle, ticaret mahkemeleri, aile mahkemeleri veya İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerdeki mahkemeler bu tür davalara bakmaktadır.

a. Yerel Mahkeme Seçimi:

• Ticaret Mahkemesi: Ticari ilişkiler, borçlar ve sözleşme ihlalleri gibi durumlarla ilgili yabancı mahkeme kararları genellikle ticaret mahkemelerinde tanınmak üzere başvurulur.

• Aile Mahkemesi: Yabancı aile hukuku kararları (boşanma, velayet vb.) için aile mahkemesi yetkilidir.

3. Dava Açılmadan Önce Hazırlık

Tanıma davası açılmadan önce, yabancı mahkeme kararının geçerliliği için belirli belgeler ve deliller hazırlık aşamasında sunulmalıdır. Bu belgeler, kararın verildiği ülkenin resmi makamlarından alınan kararın aslı veya onaylı örneği olmalıdır.

a. Gerekli Belgeler:

• Yabancı Mahkeme Kararının Aslı veya Onaylı Tercümesi: Kararın, mahkemenin kararını içeren asıl metni ve bu metnin Türkçeye çevirisi gereklidir.

• Mahkeme Kararının Yerel Hukuka Uygunluğunun Belgelenmesi: Kararın, Türk hukuku açısından herhangi bir engel oluşturmadığına dair belgeler.

• Karar Tercümesi: Eğer karar yabancı dildeyse, çevirisinin resmi ve yeminli bir tercüman tarafından yapılması gerekir.

4. Tanıma Davasında Savunma

Tanıma davası açıldığında, davalı taraf yani mahkeme kararının tanınmasını istemeyen kişi veya kurum, mahkemeye savunmalarını sunma hakkına sahiptir. Davalı taraf, kararın tanınmasına karşı çıkabilir ve gerekçelerini mahkemeye bildirir.

a. Savunma ve İtirazlar:

• Kamusal Düzen (Ordre Public) İlkesi: Yabancı mahkeme kararının, Türk kamu düzenine aykırı olduğunu iddia eden davalı, bu itirazını mahkemeye sunabilir. Örneğin, kararın içeriği Türk hukukuna veya toplumsal ahlaka ters düşüyorsa, davalı buna dayanarak karara itiraz edebilir.

• Adil Yargılama İlkelerinin İhlali: Kararın verildiği mahkemede adil yargılama ilkelerinin ihlal edildiğini ileri sürebilir.

5. Mahkeme İncelemesi ve Karar

Mahkeme, başvuruyu ve davalı savunmalarını inceleyerek, yabancı mahkeme kararının Türkiye'deki tanınmasını gerektirip gerektirmediğine karar verir. Mahkeme, kamusal düzen ilkesi ve adil yargılama gibi unsurları göz önünde bulundurarak, kararın geçerliliği ile ilgili bir değerlendirme yapar.

a. Karar İncelemesi:

• Mahkeme, kararın ilgili yasalara ve uluslararası sözleşmelere uygun olup olmadığını denetler.

• Ayrıca, yabancı mahkemenin kararına karşı itirazlar varsa, bu itirazlar incelenir ve karar verilir.

6. Tanıma Kararının Verilmesi

Mahkeme, tanıma davasını inceledikten sonra, yabancı mahkeme kararının tanınmasına veya tanınmamasına karar verir. Eğer karar tanınırsa, Türkiye'deki mahkeme, yabancı mahkeme kararının Türkiye'de geçerli olmasını sağlar.

a. Tanıma Kararının Etkileri:

• Kararın tanınmasıyla, yabancı mahkeme kararının Türk hukukunda da geçerli ve uygulanabilir olacağı ilan edilir. Örneğin, yabancı bir mahkemeden alınan boşanma kararı, Türkiye'de de geçerli olacaktır.

• Tanınan karar, icra işlemleri başlatılabilir ve Türkiye'deki mahkemelerde uygulanabilir.

7. İtiraz ve Temyiz Süreci

Yabancı mahkeme kararının tanınması hakkında verilen karar, temyiz edilebilir. Hem davalı taraf, hem de başvuran taraf, verilen karara karşı temyiz başvurusu yapabilir. Temyiz başvurusu, daha yüksek bir mahkeme tarafından değerlendirilir.

a. Temyiz Başvurusu:

• İtiraz Edilen Karar: Temyiz başvurusu, kararın hukuki dayanaklarının yanlış değerlendirilmesi veya hatalı bir şekilde uygulanması durumunda yapılır.

• İçtihat ve Anlamlı Değişiklik: Temyiz yoluyla verilen kararlar, mahkemelerin içtihatlarına göre değişebilir.

 

Ankara’da Tanıma Davasında Dava Süreci

Yabancı mahkeme kararlarının tanınması, ülkeler arası hukuki ilişkilerde düzenin sağlanması açısından önemli bir adımdır. Tanıma davası süreci, karmaşık hukuki şartlara ve adımlara dayanır. Türkiye’de bir yabancı mahkeme kararının tanınabilmesi için belirli prosedürlerin doğru bir şekilde izlenmesi gerekir. Tanıma davası, yerel mahkemeye başvuru, belgelerin hazırlanması, itirazlar ve nihai karar süreçlerini kapsar. Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ile ilgili detaylı bilgi için benimle iletişime geçebilirsiniz.