Senetler, ticari ilişkilerde ödeme taahhüdünü düzenleyen önemli kıymetli evraklardır. Çek, bono ve poliçe gibi senetler, borçlu tarafından alacaklıya ödeme yapılması gerektiğine dair yazılı bir taahhüt içerir. Bu senetler, ticaretin güvenli şekilde işlemesine olanak tanır. Ancak, ödeme yapılmadığı takdirde, alacaklıların haklarını tahsil edebilmesi için yasal bir sürece başvurması gerekir. Bu süreçlerin en önemli aşamalarından biri, senetlerle icra takibi başlatılmasıdır.

1. Senetle İcra Takibi

Senet, belirli bir ödeme taahhüdünü içeren kıymetli bir evrak olduğundan, ödeme yapılmadığında alacaklı taraf, icra takibi başlatma hakkına sahiptir. İcra takibi, borçlunun ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda başlatılan yasal bir süreçtir. Senetle yapılan icra takibi, Türk İcra ve İflas Kanunu'na (İİK) ve ilgili diğer yasal düzenlemelere dayanmaktadır.

1.1. Senetle İcra Takibi Başlatma Şartları

Senetle icra takibi başlatılabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar şunlardır:

• Senetin Geçerliliği: İcra takibi için başvurulan senetin geçerli olması gerekir. Yani, senet üzerinde borçlu tarafından imzalanmış olmalı, ödeme tarihi ve tutarı açıkça belirtilmiş olmalıdır.

• Ödeme Yapılmaması: Borçlu, senetle belirtilen ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemiş olmalıdır. Ödeme yapılmadığında, alacaklı icra takibi başlatabilir.

• İcra Takibi İçin Başvuru: Alacaklı, senetle ilgili icra takibi başlatmak için icra dairesine başvuruda bulunmalıdır. İcra takibi, alacaklının başvurusu ve gerekli belgelerin sunulmasıyla başlar.

1.2. İcra Takibi İçin Gerekli Belgeler

İcra takibi başlatmak için gerekli olan belgeler, şunlardır:

• İcra Takip Talebi Formu: Alacaklı tarafından, icra dairesine yapılan başvuru formu doldurulmalıdır.

• Senet: İcra takibinin başlatılabilmesi için, alacaklı tarafından senet ibraz edilmelidir.

• Kimlik Bilgileri: Alacaklının kimlik bilgileri ve adresi ile borçlunun kimlik bilgileri gereklidir.

• İcra Harcı: İcra takibi başlatmak için belirli bir harç ödenmesi gerekebilir. Bu harç, başvurulan icra dairesine ödenir.

2. İcra Takibi Süreci

İcra takibi, alacaklı tarafından icra dairesine başvurulduktan sonra başlar. İcra dairesi, başvuruyu değerlendirir ve gerekli işlemleri başlatır. İcra takibi süreci genel olarak şu aşamalardan oluşur:

2.1. İcra Emri Gönderilmesi

İcra takibi başlatıldığında, icra dairesi borçluya icra emri gönderir. İcra emri, borçluya ödenmesi gereken tutarı ve ödeme süresi hakkında bilgi verir. Borçlu, icra emrini aldıktan sonra belirli bir süre içinde ödeme yapmadığı takdirde, icra takibi devam eder.

2.2. Ödeme Yapılmaması Durumu

Eğer borçlu, kendisine gönderilen icra emrine rağmen ödeme yapmazsa, icra dairesi icra takibini devam ettirir. Bu durumda, icra dairesi borçluya ait malların haczi için bir işlem başlatabilir. Haciz işlemi, borçlunun mal varlıklarının belirli bir kısmının alacaklıya verilmesi amacıyla yapılır.

2.3. Haciz İşlemi ve İhale

Borçlunun ödeme yapmaması durumunda, icra dairesi haciz işlemi başlatabilir. Haciz işlemi, borçlunun taşınmazları veya taşınır malları üzerinde yapılır. Haczedilen mallar, icra yoluyla satılabilir ve alacaklıya ödeme yapılır. Haciz işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

• Haciz İşlemi: Borçlunun mal varlıkları üzerine haciz konulur. Bu haciz, borçluya ait taşınmaz ya da taşınır mallar olabilir.

• İhale: Haczedilen mallar, icra dairesi tarafından ihale ile satılır. İhalede elde edilen gelir, alacaklıya ödenir.

2.4. İcra Takibinin Sonuçlanması

İcra takibi, alacaklıya ödeme yapılması ile sonlanabilir. Eğer haciz ve satış işlemi yapılmışsa, elde edilen gelir alacaklıya aktarılır ve takibin sonlandırılması sağlanır. Borçlu ödeme yaparsa, icra takibi sonlanır ve borçluya ait mal varlıkları serbest bırakılır.

3. Senetlerle İcra Takibinde Protesto

Çek ve bono gibi senetlerin ödeme yapılmaması durumunda protesto edilmesi gerekebilir. Protesto, senetlerin ödenmemesi durumunda yapılan resmi bir işlem olup, senedin geçersiz kılınmasına ve alacaklının yasal haklarını kullanmasına olanak tanır.

3.1. Protesto ve İcra Takibi

Protesto, senetlerin ödeme yapılmaması durumunda borçlunun ödemediği tutarı belgelendirir. Protesto işlemi, genellikle çekte ve bonoda yapılır. Poliçede ise ödeme yapılmadığında, doğrudan icra takibi başlatılabilir.

Protesto edilmemiş bir senetle icra takibi başlatılabilir, ancak protesto işlemi, alacaklının haklarını daha güçlü bir şekilde savunmasını sağlar.

4. İcra Takibi Sonrası İtirazlar

Borçlu, icra takibine itiraz edebilir. İtiraz, borçlunun ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediği için başlatılan takibe karşı itiraz ettiği bir yasal süreçtir. Borçlunun itiraz etmesi durumunda, icra takibi durdurulur ve dava süreci başlar.

4.1. İtirazın Türleri

Borçlunun itirazı, genellikle haksız itiraz ya da yükümlülükten kaçınma amacıyla yapılır. Bu itirazlar şunları içerebilir:

• Ödeme İtirazı: Borçlu, ödeme yaptığı iddiasıyla itiraz edebilir.

• Hakkaniyet İtirazı: Borçlu, senetle ilgili herhangi bir haksızlık olduğunu ileri sürerek itiraz edebilir.

 

Senetle icra takibi, ticari ilişkilerde ödeme yapılmadığı takdirde alacaklının haklarını tahsil edebilmesi için önemli bir araçtır. Ancak, icra takibi süreci karmaşık olabilir ve birçok hukuki prosedür gerektirir. Bu nedenle, senetle ilgili bir icra takibi başlatmayı düşünüyorsanız, uzman bir avukattan hukuki destek almanız faydalı olacaktır. Senetle ilgili tüm icra takibi ve yasal süreçlerde size yardım arıyorsanız, benimle iletişime geçebilirsiniz.